Filmwereld en automobielsector geven het voorbeeld
In Amerika krijgen werknemers steeds meer de wind in de zeilen. Na decennia van pure roofbouw op Amerikaanse werknemersrechten, leverde volhoudend vakbondswerk de voorbije maanden eindelijk terug vooruitgang op. Meest in het oog springend waren de stakingen van de acteurs en scenarioschrijvers. Maar ook in de automobielsector ging het eindelijk weer eens vóóruit.
Na een historische staking die General Motors, Ford en Stellantis 45 dagen lang platlegde, gingen deze drie grootste autobouwers van de VS in op de eisen van het personeel. De lonen gaan de komende vier jaar omhoog met minstens 25%, de kwetsbare contracten van tijdelijke werknemers worden verstevigd en de lonen worden opnieuw aan de levensduurte gekoppeld. Die koppeling was gesneuveld tijdens de financiële crisis van 2008.
Eén van de drijvende krachten achter de succesvolle actie in de autosector is Shawn Fain, de eerste rechtstreeks verkozen vakbondsvoorzitter van de United Auto Workers (UAW). Hij is gepokt en gemazeld in de sector. Hij startte zijn loopbaan begin jaren ’90 bij Chrysler (het huidige Stellantis), waar ook zijn grootvader al in 1937 aan de slag was. Al na enkele jaren stortte hij zich op het vakbondswerk vanuit de volle overtuiging dat je best niet de dicht bij de werkgever staat om resultaten te boeken. Bij de start van de recente onderhandelingen schudde hij dan ook niet de hand van de werkgever. “Ik schud geen managers de hand, ik schud werknemers de hand,” verklaarde hij zijn statement.
Die strenge aanpak blijkt vruchten af te werpen. Shawn Fain richt zijn blik al meteen op de toekomst. Na de overwinning bij ‘the big three’ wil hij nu ook stappen vooruit zetten in bedrijven waar tot op vandaag geen vakbonden zijn, zoals Honda, Toyota en Tesla. “Het is één van onze belangrijkste doelstellingen om ons vakbondswerk meer en beter dan ooit uit te breiden. Als in 2028 terug de onderhandelingen voor een nieuw akkoord van start gaan, zal het niet alleen bij de grote drie zijn. We gaan voor de grote vijf of zes,” zegt hij vastberaden.
Intussen lieten ook Toyota, Honda en Hyundai al weten dat zij de lonen van hun werknemers willen optrekken. Zo hopen ze niet alleen aantrekkelijk te blijven voor werknemers, maar ook de vakbond buiten de deur te houden. Maar of dat lukt, is nog maar de vraag. “Bedrijven hebben er waanzinnige bedragen voor over om ons tegen te houden. Maar werknemers in Amerika hebben er genoeg van dat hun lonen laag blijven terwijl de lonen van de toplui steeds groter worden. De vakbond geeft werknemers terug een stem en zorgt voor meer gelijkheid.”
Tekst: Jan Deceunynck | Foto: Shutterstock