“Op je eentje kom je niet vooruit”

ACV Puls zet jonge vrouw aan het roer

Vanaf volgende maand lees je in dit magazine het voorwoord door Lieveke Norga. Onthoud alvast haar naam, want zij neemt vanaf januari de fakkel over van Stefaan Decock als algemeen secretaris van ACV Puls. Tijd voor een kennismaking met de eerste vrouwelijke – en wellicht ook jongste – algemeen secretaris in de lange geschiedenis van ACV Puls.

Eerst een paar feitjes. Lieveke is 44 jaar en mama van twee kinderen – waardoor ze ook als geen ander weet hoe moeilijk een goed evenwicht tussen werk en privé kan zijn. Ze studeerde musicologie en filosofie, maar koos na een paar jaar in de cultuursector in 2006 voor ACV Puls.

“Het klinkt misschien een beetje zeemzoet, maar ik voelde als cultuurwerker al snel dat ik in de vakbond thuishoorde,” lacht Lieveke. “Een vakbond is voor mij een belangrijke en unieke organisatie die voor veel mensen het verschil kan maken. ‘Werk’ is een belangrijk aspect in het leven van heel veel mensen. Dat verbindt mensen met elkaar en biedt kansen om samen bakens te verzetten. We willen allemaal gelukkig zijn. Een samenleving dient in de eerste plaats om dat menselijk geluk mogelijk te maken. Dat idee is de voorbije jaren en decennia maatschappelijk wat ondergesneeuwd onder een puur economische logica en de belangen van sterke lobbygroepen. Als vakbond willen we ons hoopvol verhaal terug op het voorplan krijgen. We willen vanuit ‘werk’ mensen verbinden om dat eenvoudig streven naar geluk terug vooraan te zetten.” Maar dan moet de vakbond ook wel aan zichzelf werken, beseft Lieveke. En daar heeft ze uitgesproken ideeën over.

Dualisering

“We merken dat onze ledengroep bestaat uit twee steeds verder uit elkaar groeiende delen. Een belangrijke groep werknemers is eigenlijk best tevreden op het werk. Het gaat best goed, ze houden van hun werk en hebben een fijne relatie met hun werkgever. Er zijn natuurlijk altijd wel dingen die beter kunnen, maar ze zoeken zeker niet het conflict op. Daarnaast is er ook een groeiende groep werknemers die zich niet gehoord voelen en heel strijdvaardig klaar staan om hun loon- en arbeidsvoorwaarden te verbeteren en het respect te voelen dat ze verdienen. Het zal aan ons zijn om beide groepen mee te nemen in een gedeeld verhaald. Dat is niet gemakkelijk. Want een gulden middenweg is er niet. Daar is geen van beide groepen mee gediend. Maar ik ben ervan overtuigd dat ze meer delen dan ze denken. Ze hebben allebei baat bij een samenleving waar elementaire menselijke behoeften de agenda bepalen. Die collectieve drijfveer moeten we altijd voorop stellen. De enige weg om vooruit te gaan is samen. Waar wij voor staan, levert vooruitgang op voor iedereen. ”

Diversiteit

“Onze ledengroep is diverser dan ooit. Onze leden hebben heel uiteenlopende verwachtingen en het ‘gemiddelde lid’ bestaat niet. Niet iedereen wil een lange en zekere carrière bij één werkgever, verwachtingen zijn vandaag veel gevarieerder dan enkel een klassiek mantra rond koopkracht. Het concept van een gezin met één kostwinner is allang niet meer de norm. Er is een brede waaier aan gezinsvormen. En ook de culturele achtergrond van onze leden is verre van dezelfde. Toch focussen we soms nog op homogene oplossingen. Maar one size fits all klopt niet meer. Vanuit ons fundamentele vakbondsstreven naar verbetering zullen we ook diversere antwoorden moeten vinden om ervoor te zorgen dat werk mensen geeft wat ze nodig hebben om gelukkig te zijn. Maar dat moeten we wel samen doen. Want op je eentje kom je niet vooruit. Het is ons gedeeld basisbelang dat ons toelaat om genoeg gewicht in de schaal te leggen en een verschil te maken in de richting die onze wereld uitgaat.”

Digitalisering

“Digitalisering plaatst ons voor een dubbele opdracht. Ten eerste is het een uitdaging voor mensen op de werkvloer. Jobs veranderen of verdwijnen. Het is in ieders individueel belang dat we collectief inzetten op leermogelijkheden op maat van de innovaties die zich aandienen. Vorming en opleiding bieden kansen om mee te evolueren en een plaats te houden op de arbeidsmarkt. Als vakbond hebben we ook de opdracht om mensen te begeleiden in hun loopbaan. Die rol zal steeds belangrijker worden om iedereen op de rails te houden. Ten tweede moeten we ook intern de digitalisering een plaats geven. Maar tegelijk willen we ook fysiek nabij zijn. Menselijk en persoonlijk contact zit diep geworteld in ons dna. Dat hebben we gevoeld tijdens de coronapandemie, toen dat plots niet meer kon. Dat deed pijn. We mogen de boot van de digitalisering niet missen. Maar we mogen ook niet worden wat we niet willen zijn. Dienstverlening via een chatbot, willen we dat wel? Hoe ver willen we daar in gaan?”

Politiek klimaat

“Politiek kleurt ons land steeds conservatiever en rechtser. Ik wil me niet op glad ijs begeven en mensen veroordelen om hun politieke keuze. Maar ik trek wel een lijn waar partijen regelrecht ingaan tegen onze fundamentele doelstellingen of onze organisatiebelangen. Daar zullen we altijd op reageren,” stelt Lieveke. “Maar ik geloof niet in drammen of het conflict opzoeken. Als mensen kiezen voor iets dat volgens ons lijnrecht ingaat tegen hun belangen, hebben ze daar ongetwijfeld hun redenen voor. Daar moeten we begrip voor opbrengen, het gesprek over aangaan. We moeten inzetten op contact met onze leden. Als wij oprecht luisteren naar wat mensen zeggen, dan ben ik ervan overtuigd dat we samen oplossingen kunnen vinden voor de problemen waar zij tegen aanlopen.”

Duurzaamheid

“Werknemersbelangen gaan samen met klimaatdoelstellingen, daar is gewoon geen weg naast” gaat Lieveke van start. “We hebben op dat vlak de voorbije jaren al stappen vooruit gezet en in het sociaal overleg afspraken gemaakt die expliciet inzetten op een duurzaam klimaat. Daarin werken we nauw samen met andere organisaties, want het was tot dusver  niet onze core business. Samen met hen zoeken we naar oplossingen. Maar ook klassieke vakbondseisen gaan vaak samen met duurzaamheid. Voldoende koopkracht is essentieel om thuis duurzame keuzes te maken. En ook de collectieve arbeidsduurvermindering waar we in ons congres vorige maand voor pleitten, helpt mensen om te kiezen voor duurzame oplossingen. Wie zich altijd moet haasten om werk en privé gecombineerd te krijgen, vindt moeilijker ruimte voor planeetvriendelijke keuzes.”

Tekst: Jan Deceunynck | Foto: Wouter Van Vooren