‘Tijd’ is het centrale thema van het ACV Puls Congres in november. Het thema staat ook met stip op de eerste plaats in het vakbondswerk bij Louis Vuitton. Al een aantal jaren proberen vakbondsafgevaardigden Jeroen Verschraege en Mireille Martens met hun werkgever afspraken te maken over grenzen aan de arbeidstijd en het recht op deconnectie.
Ook in de loop van dit interview met Jeroen blijkt de smartphone hem in een stevige greep te houden. Een paar keer moet hij het gesprek onderbreken voor een dringend binnenkomend bericht of gesprek. Ook buiten de werktijd lukt het hem en zijn collega’s niet om even los te komen van het werk. Het Congres #TijdVoorTijd slaat bij Louis Vuitton de nagel op de kop.
Berichtenstroom
Jeroen laat me even meekijken op zijn smartphone. In Whatsapp alleen al zitten nog een kleine honderd ongeopende berichten. “Ik zie de groepen en verzenders de hele dag over elkaar heen duikelen door steeds nieuwe binnenkomende berichten,” lacht hij. “Er is wordt altijd wel door iemand iets nieuws gepost voor ik de eerdere berichtjes heb kunnen lezen – laat staan beantwoorden.”
En dan zijn er nog de andere apps. Want Louis Vuitton heeft ook een heel arsenaal bedrijfseigen apps waarlangs het bedrijf, de medewerkers en de klanten permanent communiceren. “De communicatiestroom stopt nooit,” zucht Jeroen. “Maar als we bij de werkgever vragen naar afspraken rond deconnectie, ontkennen ze het probleem. Ze verplichten ons niet om buiten de werkuren al die boodschappen te lezen, zeggen ze. Formeel klopt dat ook. Alleen: het is onmogelijk om die berichten tijdens de werktijd bij te houden. Je moet dus wel tijdens elke pauze, onderweg of thuis die communicatiestroom opvolgen. Anders ben je niet meer mee. En dan krijg je dat bij de volgende evaluatie op je bord. Alleen als je niét deconnecteert, heb je een kans dat je je doelstellingen haalt. Dat zeggen ze uiteraard niet zo, maar het is wel de bedrijfscultuur.”
Dwingende reden
Toen Jeroen en Mireille deconnectie op de agenda zetten, bleek het thema heel delicaat. “De eerste reactie van onze werkgever was dat het toch niet de bedoeling kon zijn om met strikte afspraken mensen te verhinderen om voortdurend geconnecteerd te blijven. Nadien bleven ze hameren op een clausule die hen toelaat om medewerkers te allen tijde te mogen contacteren als er ‘dwingende redenen’ zijn. Maar zoiets zet natuurlijk de deur wagenwijd open, want alles kan zo’n ‘dwingende reden’ zijn.” Het is voor Jeroen duidelijk dat Louis Vuitton niet beseft wat voor een effect die constante beschikbaarheid heeft op werknemers. “Ze begrijpen niet dat er een grens is aan het aantal impulsen dat je op een dag kan verwerken. Bij Louis Vuitton is er te véél connectie – laat staan dat er nog tijd is voor deconnectie. Ze creëren Louis Vuitton-zombies, die van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat via hun telefoontoestel met het bedrijf verbonden zijn. Maar daar wil onze werkgever eigenlijk niet over praten. Omdat ze dat wettelijk verplicht zijn, zeggen ze dat ze ‘open staan voor overleg’. Maar steeds opnieuw ontkennen ze de problemen.”
“Er zijn grenzen aan het aantal impulsen dat je op een dag kan verwerken”
En intussen komen er steeds meer whatsappgroepen en applicaties bij, waarvan Jeroen en zijn collega’s de berichten moeten lezen om de volgende dag geïnformeerd aan de slag te kunnen gaan: nieuwe collecties, dagplanningen, afspraken, opdrachten, aanpassingen… “Uiteraard is nieuwe technologie een hulp. Apps helpen om onze job te kunnen doen. Maar allemaal samen is het te veel. Zelf krijg ik via mijn smartphone boodschappen en opdrachten van acht verschillende departementen, nog los van mijn rechtstreekse manager. Ik wil best hard werken. Dat doen we allemaal in dit bedrijf. We begrijpen best dat Louis Vuitton de lat hoog legt.
We zijn een luxebedrijf dat een perfecte dienstverlening wil bieden. Uitzonderlijk zijn is de norm. Maar deze constante communicatiestroom is onhoudbaar. ‘Ik lees die berichten straks wel als ik vrij ben,’ hoor ik mijn collega’s vaak zeggen. De bedrijfscultuur verplicht ons om constant bij te benen. Elke dag opnieuw moeten we hopen dat we er het beste van hebben gemaakt. Maar dat eindigt met burn-outs en depressies. Of met het volledig opgeven van je privéleven en al je tijd in je job steken.”
“Het is tijd voor een andere mindset bij Louis Vuitton. Ze moeten begrijpen dat werknemers recht hebben op deconnectie. Daar heeft ook het bedrijf baat bij. Want ook de klanten merken die constante druk op het personeel. Terwijl ze de klanten aandacht zouden moeten geven, zijn ze continu op hun schermpje bezig. Dat is niet vol te houden.”
Meer info over het congres vind je op www.hetacv.be/tijdvoortijd
Auteur: Jan Deceunynck | Afbeelding: Daniël Rys