Stop het geweld tegen vrouwen op de werkvloer

Vrouwen in transportsector hebben het zwaar te verduren

Geweld tegen vrouwen is een onderschat probleem. Ook op de werkvloer. En daar wil de European Transport workers’ Federation (ETF) iets aan doen. De diverse Europese vakbonden die in de transportsector actief zijn, trekken aan de alarmbel.

Marleentje Verschooten vertegenwoordigt de LBC-NVK in het Europese vakbondsplatform ETF. Ze werkt al 25 jaar bij UPS en is al bijna even lang syndicaal in de weer. En in die periode heeft ze meer dan eens verhalen gehoord van vrouwelijke collega’s of werknemers die het slachtoffer waren van geweld op de werkvloer. In de brede zin van het woord, want ‘geweld’ heeft vele facetten. En een bevraging van ETF bij de achterban leverde ondertussen al 1.284 getuigenissen op over geweld op het werk. “Soms gaat het om brutaal geweld, soms is het eerder subtiel en venijnig. Soms blijft het bij woorden, maar evengoed worden vrouwelijke werknemers seksueel geïntimideerd.”

Precieze voorbeelden wil Marleentje, uit discretie, niet geven. Maar ze zijn er wel. “Meestal gaat het om zwakkere werknemers. Lager opgeleide vrouwen, al dan niet met migratieachtergrond. Dikwijls met een kwetsbaar statuut. Uitzendkrachten vaak. Collega’s van de Londense vakbonden vertellen over jonge zwarte werkneemsters die van hun oversten seksuele voorstellen krijgen in ruil voor een beter contract. In hun positie kunnen ze weinig doen om zich tegen dat soort praktijken te beschermen of verdedigen. En àls ze dan toch hun moed bij elkaar rapen en een klacht indienen, worden ze zelden ernstig genomen en krijgen ze vaak het deksel op de neus. Ze zullen het wel zelf hebben uitgelokt. Of ze moeten maar tegen een opmerking, een grapje of een stootje kunnen. En meestal eindigt daar dan de klacht. Je moet al erg sterk in je schoenen staan om dan voort te gaan met de procedure.”

Wettelijk kader is er

Want procedures zijn er. Het wettelijk kader is niet het probleem, weet Marleentje. “Er is wetgeving die geweld verbiedt, er zijn arbeidsreglementen die dat voort uitwerken in de onderneming, er zijn vertrouwenspersonen en externe preventie-adviseurs. Maar als het concreet wordt, is er vooral een gebrek aan erkenning van het probleem. De feiten worden geminimaliseerd. De schuld wordt bij het slachtoffer gelegd.”

Dat het probleem nu fors wordt aangekaart in de transportsector, is niet zo vreemd, legt Marleentje uit. “Transport is traditioneel een mannensector. Mannen en vrouwen samen op een werkplek is daar een nog betrekkelijk nieuw fenomeen. Maar steeds meer dringen er toch ook vrouwen door. Die krijgen het alleen vaak hard te verduren. Niet alleen bij collega’s en oversten. Ook klanten durven vaak brutaler of agressiever zijn tegen vrouwen dan tegen mannen. Ik denk bijvoorbeeld aan chauffeurs die, opgefokt door het drukke verkeer en strakke deadlines, agressief uithalen naar baliemedewerksters. Daar willen we, samen met de werkgevers, aan werken. Want ook zij hebben er baat bij. Personeel dat zich veilig voelt, presteert beter. Maar de stap om dat besef om te zetten in effectieve bescherming, is vaak nog groot. Theorie omzetten in praktijk is blijkbaar een moeilijke oefening!”

Meer over ETF lees je op www.etf-europe.org

Auteur: Jan Deceunynck