Flexi-jobs zijn oproepcontracten, geen echte banen

“Stop met dit circus”, zeggen vakbonden aan regering

Zowat 200 militanten van de vakbonden uit de distributie hebben op maandag 16 oktober actie gevoerd tegen de flexi-jobs. Dat gebeurde voor de gebouwen van de federale overheidsdienst Werk in Brussel. “Regering, stop met jullie circus en zie af van het plan om ook in winkels flexi-jobs in te voeren”, luidde de boodschap.

Flexi-jobs lijken een fijn idee voor wie aan de criteria voldoet en netto wat wil bijverdienen. Deze ‘jobs’ zijn alleen mogelijk voor werknemers die al 4/5 werken, en straks ook voor gepensioneerden.

Voor wie geen baan heeft zet het allemaal géén zoden aan de dijk. Denk aan werklozen, schoolverlaters, jonge werknemers die graag willen starten maar geen job vinden. Ook voor de vele deeltijdse werknemers die geen 4/5 baan hebben is het balen.

In de distributie werken bijna 3 mensen op 5 deeltijds. Alleen al in deze bedrijfstak zijn er méér dan 100.000 werknemers met een parttime job. Veel van deze mensen zouden wat graag een steviger contract krijgen om meer uren te mogen presteren. In het sociaal overleg op sectorniveau tracht de vakbond telkens opnieuw het recht op grotere contracten af te dwingen. Soms met succes, soms niet.

De parttimers in de winkels vragen geregeld om grotere contracten maar krijgen ze niet. Het winkelpersoneel heeft ook af te rekenen met concurrentie van studenten die tegen een goedkoper tarief werken en zo uren inpikken.

Nieuwe concurrentiestrijd

Nu creëert de regering een nieuwe concurrentiestrijd waarbij niet iedereen dezelfde wapens heeft. De flexi-jobber krijgt een nettoloon; de werkgever betaalt alleen een solidariteitsbijdrage aan de sociale zekerheid. Ook de flexi-jobber is hierdoor in vele gevallen goedkoper dan de gewone werknemer.

Op 16 oktober trokken de bonden uit de distributie naar de kabinetten van minister Kris Peeters (Werk) en staatssecretaris Philippe De Backer (Bestrijding van Sociale Fraude). Minister Maggie De Block (Volksgezondheid) liet zich verontschuldigen. Medewerkers van Peeters en De Backer kregen te horen hoe verkeerd de keuzes van deze regering zijn.

De regering maakt de loonkosten lager door allerhande RSZ-kortingen toe te staan. Ze steekt te weinig geld in onze sociale bescherming. Die onderfinanciering doet de regering zeggen dat ‘we allemaal langer moeten werken’. Oudere werknemers krijgen minder kansen om af te bouwen. De pensioenen staan onder druk. Mensen moeten flexibeler gaan werken. Wie ziek wordt, moet zo vlug mogelijk het werk hervatten. Het systeem van de flexi-jobs laat mensen bijklussen. Het geld is ‘netto’ voor de flexi-jobber en de formule is goedkoop voor de werkgever.

Voor wie geen baan heeft zet het allemaal géén zoden aan de dijk.

Premier Charles Michel heeft altijd de mond vol van ‘jobs, jobs, jobs’. Maar flexi-jobs zijn geen echte jobs, het zijn oproepcontracten. Geen goed idee, zegt de vakbond. De werknemersorganisaties vragen duurzame tewerkstelling, via echte arbeidscontracten die zekerheid en houvast geven aan werknemers.

Geen flexi-jobs in bakkerijen!

Zowat 100 vakbondsmilitanten van ACV Voeding en Diensten hebben op zondag 24 september actie gevoerd tegen de uitbreiding van de flexi-jobs naar de bakkerijen. De actievoerders deelden pamfletten en mini-koffiekoeken uit op de Zavel in Brussel, aan de bekende bakkerij Wittamer. Want flexi-jobs zijn een vorm van mini-jobs.

In de horeca werden al in 2015 flexi-jobs mogelijk gemaakt, ondanks felle protesten van de vakbonden. Vanaf januari 2018 wil de regering-Michel deze ‘jobs’ ook invoeren in de handel en bij industriële bakkerijen. “Een werknemer met een flexi-job wordt ter beschikking gesteld van de werkgever, zonder enige garantie op werk”, vertelt nationaal secretaris Bart Vannetelbosch van ACV Voeding en Diensten. “Wordt hij niet opgeroepen, dan krijgt hij geen loon. Bovendien kan de werkgever verwittigen wanneer hij wil. Wat voor sociaal leven kan een werknemer nog hebben met zo’n soort nulurencontract?”

Cadeau voor werkgevers

Het uurloon van een flexi-jobber in een bakkerij bedraagt 9,18 euro, een pak minder dan het sectorale minimumloon voor een geschoolde bakker: 14,07 euro. “De cao’s die we afsloten met de werkgevers worden helemaal van tafel geveegd”, stelt Vannetelbosch. “Flexi-jobs werden trouwens in de horeca ingevoerd als compensatie voor de ‘witte kassa’. Waarom voert de regering dan geen witte kassa in voor de bakkerssector?”

Voeding en Diensten maakt zich ook zorgen over de bijdragen aan onze sociale zekerheid, ons systeem van sociale bescherming dus. “De werkgever betaalt maar 25% RSZ-bijdrage, terwijl de flexi-jobber wel sociale rechten heeft. Andere werknemers financieren dit systeem dus mee.”

Gepensioneerden

Niet alleen in de handel worden flexi-jobs ingevoerd. Vanaf 2018 kunnen ook gepensioneerden gebruikmaken van het systeem. “Waarom zet deze regering in op bij-jobs en op het activeren van gepensioneerden? Werklozen en jongeren raken zo nog moeilijker aan werk. Hoeveel gewone jobs, waarvoor wel belastingen en bijdragen worden betaald, zullen moeten plaatsmaken voor goedkope flexi-jobs?

De regering gaat steeds verder met de flexi-jobs. Eerst de horeca, dan de handel en zelfs de industriële bakkerijen. Dit moet stoppen.”

Schoon van ver, maar ver van schoon

Als een werkgever jou een flexi-job aanbiedt, neem je best de tijd om het contract goed te bestuderen. En netto bijverdienen lijkt misschien interessant, maar de vakbond adviseert je toch om goed na te denken over het hele verhaal en op lange termijn voor je iets beslist. Wat leren we uit de ervaringen in de horeca?

  • Bij flexi-jobs praten we over een systeem van ‘prestaties op aanvraag’. Je hebt geen zekerheid dat je een minimum aantal uren zal mogen werken. En je hebt ook geen loongarantie want wat je verdient hangt af van de mate waarin de werkgever je optrommelt
  • Er is geen gegarandeerd recht op een eindejaarspremie in de horeca, waar de flexi-jobs al een tijd bestaan
  • Het flexi-vakantiegeld wordt samen met het loon uitbetaald. Neem je verlof? Dan heb je geen enkel of dubbel vakantiegeld
  • Het minimum flexiloon in de horeca ligt lager dan het sectorale minimumloon. De werkgever moet de sectorale loonclassificatie niet toepassen: twee werknemers in dezelfde functie kunnen dus een verschillend loon hebben!

Voor de vakbond is het duidelijk: dit type jobs bedreigt de vaste tewerkstelling van mensen en komt neer op sociale achteruitgang.

.

Auteur: Chris Van Droogenbroeck / Foto: BelgaImage