Werknemers bij lagekostenmaatschappij zijn de wanpraktijken kotsbeu

De werknemers van de lagekostenmaatschappij Ryanair legden eind juli het werk neer in Spanje, Italië, Portugal én België. In augustus werd dit huzarenstukje herhaald in Zweden, Ierland, Nederland, Duitsland en België. Een Europees initiatief – of noem het een alarmkreet – rond een Europees probleem. De barslechte werkomstandigheden bij Ryanair zijn al jaren een publiek geheim. Een prachtige kluif voor de vakbond, die hier aantoont hoe belangrijk het is om met alle werknemers schouder aan schouder te staan.

Ryanair werd in het recente verleden veroordeeld in Nederland en in België. Beide arresten zijn vergelijkbaar. Ryanair kan hier niet zomaar personeel tewerkstellen tegen de Ierse arbeidsvoorwaarden. Het gaat over twee verschillende uitspraken, en Ryanair is niet wettelijk verplicht om dit collectief na te leven. Laat dit nu net de kern zijn van het conflict: werknemers die in België zijn ‘gestationeerd’, werken tegen de loon- en arbeidsvoorwaarden die gelden in Ierland, waar het hoofdkwartier zit. Ze doen dit zonder ons minimumloon, hebben geen recht op sociale zekerheid, bouwen geen pensioen op en hebben godbetert geen arbeidsongevallenverzekering. Daens draait zich om in zijn graf.

Werknemers maken zich massaal lid

Bij Ryanair was er, tot voor kort, géén vakbondswerking. De werknemers moesten jarenlang met lede ogen aanzien hoe hun gefundeerde wensen en vragen werden weggelachen door de directie. Er was geen vakbond in de onderneming, dus was het een makkelijke klus om ‘lastige’ werknemers te intimideren en het zwijgen op te leggen. De werknemers hadden namelijk geen bondgenoot in huis. Doordat meer en meer werknemers zich lid maakten van de vakbond, lukte het met de professionele ondersteuning van de LBC-NVK om collectief eisen op tafel te leggen. Om de angstcultuur te doorbreken en op te komen voor de werknemersrechten. Nu pas durft het personeel zijn rechten op te eisen.

Nu de vakbond aan kracht wint bij Ryanair, wordt het voor de directie steeds moeilijker om de wanpraktijken voort te zetten. De werknemers hebben nu op het terrein een bondgenoot die doorzet en niet opgeeft.

De vakbond die iets van het verleden is? Niks van: Ryanair bewijst dat werknemersrechten zonder vakbond weinig voorstellen of wegsmelten als sneeuw voor de zon. Dat zonder vakbond collectieve bescherming niet bestaat. Dat zonder vakbond de winsthonger geen grenzen kent.

Waar is Europa?

Dankzij het Europese netwerk van de vakbonden hebben werknemers uit diverse landen elkaar ontmoet en gezien dat de eisen en problemen overal precies dezelfde zijn. Een multinational als Ryanair kan je niet vanuit één land bevechten, dat begrijpt het personeel nu maar al te goed. De Europese Unie daarentegen laat zich niet kennen in dit dossier. Of juist wel. Eens te meer ontbreekt het in deze club aan politieke wil om in sociale dossiers op te treden. Spijtig. Triest.

We geven niet op

De directie weigert voorlopig te luisteren naar de werknemers. Verder acties zullen volgen, totdat Ryanair vakbonden erkent en de Europese en nationale wetten respecteert. Hopelijk zal de directie uiteindelijk inzien dat werknemers ook rechten hebben. Wij geloven er in ieder geval in. Avanti!

Auteur: Hans Elsen / Foto: BelgImage/Pxhere