Verleg je grenzen en verruim je perspectief

Job in het buitenland? Informeer je goed!

Werken in het buitenland is een boeiende uitdaging en absoluut het overwegen waard. Europa doet er alles aan om de mobiliteit van werknemers aan te moedigen maar toch is er elk jaar maar 0,3% van de EU-burgers dat de stap waagt en naar een andere lidstaat trekt om daar aan de slag te gaan. Er zijn zeker hindernissen maar die zijn te overbruggen. Met wat zoekwerk op internet en een beetje inzicht in een paar basisprincipes kom je al een heel eind vooruit. Zo krijg je een betere kijk op de gewoonten, de regels en de loon- en arbeidsvoorwaarden in een ander land.

In het algemeen betaal je belastingen en socialezekerheidsbijdragen in het land waar je werkt. Maar op die regel zijn er wel uitzonderingen. Bijvoorbeeld als er sprake is van grensarbeid of als de werkgever je tijdelijk naar het buitenland stuurt. In dat laatste geval ben je een gedetacheerde werknemer of ‘expatriate’.
Kiezen voor een baan binnen de Europese Economische Ruimte (EER) of in Zwitserland is het eenvoudigste, want dan is het personenverkeer vrij op vertoon van je identiteitskaart en kan je aan de slag zonder een specifieke werkvergunning. Je moet wel een verblijfsvergunning aanvragen maar dat is een formaliteit. Om een beschermd beroep uit te oefenen, waarvoor een speciaal diploma is vereist, kunnen wel specifieke regels gelden.

Werkvergunning

Werken buiten de EER is wat moeilijker omdat je dan een werkvergunning nodig hebt. Veel landen – de Verenigde Staten zijn een goed voorbeeld – houden er een strenge migratiereglementering op na en soms is de verblijfsvergunning gelinkt aan de werkvergunning. Dat wil zeggen dat je verblijfsvergunning eindigt wanneer je werkvergunning afloopt. Je doet er dan ook verstandig aan om op voorhand de plaatselijke immigratiewetgeving te kennen en de toelatingsvoorwaarden te bekijken. Sommige landen hanteren immers een ‘priority occupations list’ en laten personen met welbepaalde opleidingen gemakkelijker binnen.
Trek je in opdracht van een werkgever naar een ander land? Dan heeft die onderneming meestal een specifiek beleid ter zake. Ook daarover moet je je goed informeren.

Sociale bescherming

Behoort het land van bestemming tot de EER? Of is het een land buiten de EER waarmee België een socialezekerheidsverdrag heeft gesloten, een zogeheten verdragsland? Dan kan je voor maximaal vijf jaar kiezen voor ‘detachering’ waarbij je onderworpen blijft aan de Belgische sociale zekerheid. Heel dikwijls creëert dit een sfeer van vertrouwen.
Een andere mogelijkheid is dat je in een ‘lokale tewerkstelling’ stapt waarbij je onderworpen wordt aan de sociale zekerheid van het gastland. Zoiets kan bijvoorbeeld wanneer de verwachte tewerkstelling langer dan vijf jaar zal duren. Uiteraard is het dan belangrijk om de wetgeving van het gastland te checken.
Indien nodig kan je een beroep doen op een verzekering via de Dienst voor de Bijzondere Socialezekerheidsstelsels (DIBISS). Zo kan je later je socialezekerheidsrechten gemakkelijk naar België overzetten. Het is ook wijs om voor je vertrek even langs te gaan bij je ziekenfonds.
Je kan ook je woning in België behouden en toch voor een buitenlandse onderneming aan de slag gaan in het buitenland (lokale tewerkstelling). De Belgische overheid zal in dat geval belastingen innen op je ‘wereldwijd inkomen’. Maar tegelijk kan het land waar je werkt ook belastingen heffen op dat inkomen dat je op zijn grondgebied hebt verdiend. Daarom sloot België met heel veel landen een dubbelbelastingverdrag af om te vermijden dat je op hetzelfde inkomen twee keer belastingen zou betalen.

Finse Janina houdt van haar leven in Brussel

Janina Mackiewicz is ‘policy officer’ bij Eurocadres, de Europese belangenorganisatie van kaderleden en professionals. Zij verhuisde in 2014 vanuit Finland naar Brussel, om bij Eurocadres aan de slag te gaan.
“Voor mij was het gemakkelijk om ja te zeggen op een werkaanbieding in Brussel: ik had toen al twee keer in de Europese hoofdstad gewoond. Als je zelfs maar voor korte tijd in het buitenland hebt gestudeerd of gewoond, is het eenvoudiger om je eigen land te verlaten. In Finland klagen de mensen over ‘de hoge belastingen’. Ik was zelf gechoqueerd toen ik vaststelde dat je in België nog veel meer afgeeft van je inkomen. Het grootste pluspunt van Brussel is voor mij dat je daar interactie kan hebben met alle soorten internationaal volk. Ik geef grif toe dat mijn bubble niet representatief is voor de doorsnee inwoner van om het even welke hoofdstad; de meeste mensen die ik hier ken zijn pro Europese Unie. Het zijn goed opgeleide politieke nerds.”
“De grootste uitdaging voor wie naar België verhuist zijn de vele administratieve formaliteiten die je moet regelen. Met de gemeente, met banken, met internetproviders. In Finland zijn we gewend om alles online te regelen. Daar kan je alles geklaard krijgen in één dag. Maar hoe langer ik in België leef, des te moeilijker vind ik het om hier weg te gaan.”