Pensioendossier: discussie over zware beroepen in privé loopt vast

Vakbond houdt vast aan vier beoordelingscriteria

In het Nationaal Pensioencomité werd vorig jaar afgesproken dat er vier criteria zouden worden gebruikt om te definiëren wat een zwaar beroep is. Gaat het om lichamelijk zwaar werk? Is de werkorganisatie belastend? Is er een belasting door verhoogde veiligheidsrisico’s? En is er sprake van mentale of emotionele belasting? Toen het overleg over de zware beroepen mislukte in de privésector, ontstond er flink wat onzekerheid over de vraag of die criteria ook zouden gelden in de openbare sector.

Het verbaasde de vakbonden dan ook dat de vertegenwoordiger van pensioenminister Daniel Bacquelaine (MR) zelf voorstelde om de vier criteria te hanteren als basis voor verdere besprekingen. Er zou zelfs rekening worden gehouden met een combinatie van de criteria. Het gevolg daarvan zou dan zijn dat sommige werknemers vroeger met pensioen kunnen gaan. 60 jaar zou als minimumleeftijd worden gezien.
Voor de openbare sector is het nu wachten op precieze teksten. Maar in de discussie over de zware beroepen in de privésector staan we nog nergens. Voorlopig willen de werkgevers alleen aanvaarden dat ploegenwerk met nachtarbeid een criterium kan zijn.

De LBC-NVK blijft de vier criteria beschouwen als noodzakelijke vertrekbasis. Wij willen starten met meetbare zaken. De Werkbaarheidsmonitor kan dienen als ondersteuning bij de besprekingen. Maar voorlopig wordt er dus niet meer gepraat in de privé.
Waarom vindt de LBC-NVK de vier criteria zo belangrijk? Als we alleen kijken naar ‘ploegen met nachtarbeid’, is dat iets wat maar in beperkte mate van toepassing is op bedienden. Bij bedienden zijn er andere punten die een job of beroep zwaar kunnen maken. In de distributie bijvoorbeeld zijn er veel werknemers met een wisselend uurrooster en mensen die boven hun hoofd moeten heffen; zulke elementen kunnen volgens ons dienen om sommige beroepen als zwaar te klasseren. Hetzelfde geldt voor de druk om resultaten te behalen bij medewerkers in contactcenters.

Non-profit

De non-profitsectoren vormen nog een hoofdstuk apart. Wie bijvoorbeeld werkt op een dienst oncologie of palliatieve zorgen kan veel emotionele belasting ondervinden. Heel wat jobs in de non-profit kunnen zwaar zijn als gevolg van een grote emotionele belasting.
Als we alleen het criterium ‘ploegen met nachtarbeid’ zouden gebruiken, zou dit heel wat werknemers flink kunnen discrimineren. Mensen in de verzorging die even goed in shifts met nachtarbeid werken komen niet in aanmerking omdat de definitie ervan uitgaat dat er altijd twee werknemers per ploeg zijn die hetzelfde werk uitoefenen en dat de ploegen elkaar moeten opvolgen. Dat laatste is met onderbroken diensten niet mogelijk.
Voor de LBC-NVK is een preventief beleid essentieel. Maar als bepaalde factoren niet kunnen worden uitgesloten – zie de vier criteria – dan moeten er compenserende maatregelen komen zodat werknemers nog van een gezond pensioen kunnen genieten. Het is nu vooral afwachten of er wordt geprobeerd om de besprekingen te hervatten.